سازمان FATF یا گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی چیست؟
گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی (Financial Action Task Force) یا به اختصار افایتیاف، (FATF)، یک سازمان بین دولتی است که در سال ۱۹۸۹ با ابتکار جی 7 با نگرش به سیاستهای توسعه برای مبارزه با پولشویی پایه گذاری شده است. سازمان FATF در سال ۲۰۰۱ به وادی مبارزه با تأمین مالی تروریسم پیوست. دبیرخانه فَت اِف مستقر در مقر سازمان همکاری اقتصادی و توسعه در پاریس است.

سازمان FATF یا گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی چیست؟
در گذر زمان، فعالیتهای این گروه گستردهتر شد و در نتیجه در سال ۲۰۱۲ مقابله با تأمین مالی فعالیتهای اشاعهای نیز به مأموریت این گروه افزوده شد و در همین سال آخرین ویرایش توصیههای خود را برای مقابله با جرایم مالی (تأمین مالی تروریسم، تأمین مالی فعالیتهای اشاعهای، پولشویی و …) منتشر کرد. عنوان این توصیهنامه «استانداردهای بینالمللی در مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم و اشاعهگری» است.
این گروه میزان پیشرفت کشورهای عضو در زمینه پیادهسازی توصیههای این گروه را رصد میکند. همچنین پیشرفت تصویب و اجرای توصیههای گروه در سطح جهان را نیز نظارت میکند. بر اساس همین رصد و نظارت گروه کاری اقدام مالی کشورها را به سه دسته تقسیم کردهاست:
- کشورهایی که از نظر سازمان FATF کاملاً بر توصیههای این گروه منطبق بوده و آنها را اجرا کردهاند. این گروه بیشتر کشورهای توسعه یافته هستند.
- کشورهایی که در حال پیشرفت و تطبیق با استانداردهای مشخص شده هستند.
- کشورهایی که همکاری با این گروه نداشتند و لذا از نظر گروه کشورهای دارای خطر پولشویی و تأمین مالی تروریسم هستند. این دسته خود به دو دسته تقسیم میشوند:
- کشورهایی که علیه آنها «اقدام متقابل» انجام نمیشود.
- کشورهایی که علاوه بر بودن در لیست سیاه علیهشان اقدام متقابل نیز صورت میگیرد.
دستورالعمل اتحادیه بینالمللی مبارزه با پولشویی
اتحادیه FATF دارای یک دستورالعمل ۴۰ مادهای است که کلیه جنبههای مبارزه با پولشویی را دربرمی گیرد. از ابتدای شروع به فعالیت اتحادیه FATF، مشخص بود که کشورهای عضو این اتحادیه دارای سیستمهای مالی و قانونی متفاوت با یکدیگر میباشند و نمیتوانند معیارهای یکسانی داشته باشند و برای مبارزه با پولشویی از رفتار یکسانی پیروی کنند؛ بنابراین، دستورالعمل اجرایی اتحادیه FATF به صورتی نوشته شدهاست که هم قابل اجرا توسط کلیه اعضا باشد وهم اینکه مبادلات پولی قانونی کشورهای عضو را محدود نکند و مانع توسعه اقتصادی کشورها نشود.
لیست سیاه FATF
گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی (اف ای تی اف) همواره یک بیانیه دارد که در آن یک لیست از کشورهایی که مقررات مالی و پولشویی نگران کنندهای دارند منتشر میکند و در آن از اعضای خود و دیگر کشورها میخواهد که در فعالیتهای اقتصادی خود و روابط مالی دو جانبه حداکثر دقت را به منظور جلوگیری از فعالیتهای تروریستی و پولشویی به خرج دهد.
فهرست سیاه FATF یا FATF blacklist عنوان مختصر رایج برای «کشورها یا قلمروهای غیر همکاری کننده گروه ویژه اقدام مالی» بود. لیست سیاه افایتیاف یا فهرست سیاه OECD از سال ۲۰۰۰ از سوی گروه ویژه اقدام مالی صادر شده و کشورهایی را فهرست میکند که FATF تشخیص دهد در نبرد جهانی علیه پولشویی و تأمین مالی تروریسم همکاری نمیکنند، و به آنها «کشورها یا قلمروهای غیر همکاری کننده» (NCCTs) میگوید.
FATF بهطور منظم این فهرست را به روز میکند و کشورها را به آن حذف و اضافه میکند.
انواع اعضای سازمان FATF
سازمان FATF شامل اعضای قضایی، سازمانهای منطقهای، اعضای ناظر، اعضای وابسته و در نهایت سازمانهای ناظر است که بر اساس گزارش سالیانه FATF در مجموع ۱۹۴ کشور در سراسر جهان را پوشش میدهد که از میان آنها ۳۵ کشور بهعنوان اعضای قضایی و ۲ سازمان «کمیسیون اروپا» و «کشورهای عضو همکاری خلیج فارس-GCC» بهعنوان سازمانهای منطقهای فعالیت میکنند.
کشورهای اعضای قضایی و دو سازمان منطقه ای:
- آرژانتین
- استرالیا
- اتریش
- بلژیک
- برزیل
- کانادا
- چین
- دانمارک
- اتحادیه اروپا
- فنلاند
- فرانسه
- آلمان
- یونان
- شورای همکاری کشورهای عرب خلیج فارس (متشکل از بحرین, کویت, عمان, قطر, عربستان سعودی, امارات متحده عربی) (علی رغم عضویت GCC، این کشورها خود به تنهایی عضو fatf نیستند)
- هنگ کنگ
- ایسلند
- هند
- جمهوری ایرلند
- اسرائیل
- ایتالیا
- ژاپن
- کره جنوبی
- هلند (متشکل از هلند, آروبا, کوراسائو و سنت مارتین)
- لوکزامبورگ
- مالزی
- مکزیک
- نیوزیلند
- نروژ
- پرتغال
- روسیه
- سنگاپور
- آفریقای جنوبی
- اسپانیا
- سوئد
- سوئیس
- ترکیه
- بریتانیا
- ایالات متحده آمریکا
اعضای ناظر
طبق سایت رسمی سازمان FATF ، عربستان و رژیم اشغالگر قدس اعضای ناظر می باشند.
منبع: ویکی پدیا